Με γεια το ΕΣΠΑ

Τί είδους στατηγική είναι, όμως, ο αποκλεισμός των παραγωγών (ιδίως των μικρο-παραγωγών) από το ΕΣΠΑ; Και εντάξει, οι συντοπίτες του Κρητικού υφυπουργού μπορεί να έχουν μακρά και εν μέρει επιτυχημένη εμπειρία με τους συνεταιρισμούς, ένεκα των ισχυρών πολιτικών σε Περιφέρεια, Βουλή και Ευρωβουλή εδώ και δεκαετίες. Με την υπόλοιπη Ελλάδα τί γίνεται; Τί γίνεται στη Θράκη; Τί γίνεται στο Ιόνιο ή στα Δωδεκάνησα;

Ο μόνος κλάδος που οφελείται από την μη-ενίσχυση της επιχειρηματικότητας των μικρών αγροτικών επιχειρήσεων είναι το φασόν. Οι μεταποιητικές εταιρείες δηλαδή, που παίρνουν το χύμα προϊόν από δεκάδες παραγωγούς και συνεταιρισμούς και το τυποποιούν με τα δικά τους brands. Και εντάξει, σίγουρα στην αγροτική οικονομία μίας χώρας θα υπάρχει κι αυτό. Αλλά πιστεύετε, άραγε, πως θα μπορέσει ποτέ να ορθοποδήσει η ελληνική ύπαιθρος αν δεν επιβιώσουν και οι μικρές, αυτόνομες, οικογενειακές αγροτικές επιχειρήσεις;
Αυτές που διατηρούν τις παραδόσεις γενεών, που σπουδάσαν νέους και καινοτόμους παραγωγούς 3ης, 4ης ή 5ης γενιάς; Αυτούς τους 30άρηδες που βλέπουν το χωράφι ως ένα ζωντανό οικοσύστημα; Που έχουν αντίληψη όχι για τα κιλά αλλά για τη γεύση, και που συνεχώς βρίσκουν μπροστά τους να υψώνεται ο τοίχος της διαφθοράς, της νομοθετικής ασάφιας και της απαρχαιωμένης –πλην αποτυχημένης- νοοτροπίας των παλαιοτέρων;

Κατα τη γνώμη μου, αυτό ακριβώς το μοντέλο αγροτικής ανάπτυξης έχει αποτύχει. Λειτουργεί προς όφελος των ολίγων και είναι ακριβώς αυτό το σύστημα που μας έφερε σε αυτό το σημείο, όπου οι μισοί από τους αγρότες της Ευρώπης είναι άνω των 55 ετών και το ένα τρίτο άνω των 65. Και μόλις το 6% κάτω των 35 ετών, με την κατάσταση να είναι ακόμη πιο ανησυχητική σε μερικές χώρες. Πραγματικά, πώς μοιράζονται τα κονδύλια σε ένα κράτος-μέλος της ΕΕ, το οποίο υποτίθεται ότι θα έπρεπε να προάγει το μοντέλο της αειφόρου ανάπτυξης; Πώς μπορεί αυτό το μοντέλο μαζικής και απρόσωπης παραγωγής χωρίς ταυτότητα να εξασφαλίσει την ποιότητα και την ανταγωνιστικότητα του αγροτικού τομέα;

Η γεωργία μας χρειάζεται νέους ανθρώπους. Και οι νέοι άνθρωποι χρειάζονται ευκαιρίες. Αν δεν ενισχυθεί η αγροτική καινοτομία μέσω της επιχειρηματικότητας, τότε δεν θα μπορέσουμε να σταματήσουμε την προφανή ηλικιακή και μορφωτική κρίση που ταλαιπωρεί τον αγροτικό κλάδο της χώρας. Και αυτό δεν θα έχει συνέπειες μόνο στο περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα, το τοπίο και τη διατροφική μας διασφάλιση, αλλά και στη δυνατότητα της οικονομίας να δημιουργεί σταθερές θέσεις εργασίας.

Το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη νέων ανθρώπων με ενδιαφέρον για τη γεωργία, αλλά τα εμπόδια που στέκονται στον δρόμο τους: η μειωμένη πρόσβαση στη γη, τα χαμηλά ανταποδωτικά οφέλη των επενδύσεων κατά τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας τους και πάνω απ’ όλα η έλλειψη χρηματοδότησης.

Υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστούν αυτές οι προκλήσεις, ακόμα και αυτή την ύστατη ώρα. Και η λύση δεν είναι άλλη από την ενίσχυση των νέων αγροτών. Η χώρα μας είναι προικισμένη με νέους, καινοτόμους, φιλόδοξους και εξωστρεφείς ανθρώπους που απολαμβάνουν ένα υψηλό μορφωτικό και κοινωνικό επίπεδο. Που προσπαθούν να βρουν ευκαιρίες για να δημιουργήσουν και να αλλάξουν τα πράγματα, ώστε να προσφέρουν στις τοπικές τους κοινωνίες, στο περιβάλλον και την οικονομία. Είναι έτοιμοι να επενδύσουν στο μέλλον της Ελλάδας και το δικό τους. Και πιστέψτε με, αυτοί οι νέου τύπου αγρότες δεν είναι αυτοί που κατεβαίνουν στα μπλόκα.

Σήμερα, όσο ποτέ άλλωτε, υπάρχει το υποκείμενο που μπορεί να «σπάσει» τις μαφίες και τα καρτέλ και να επιφέρει την οικονομική, περιβαλλοντική και δημογραφική βιωσιμότητα στην ελληνική γεωργία. Το μόνο που χρειάζεται είναι στήριξη για να σταθεί στα δικά του πόδια, όχι να κρύβεται κάτω από τις φανταχτερές, πολυτελείς συσκευασίες βιομηχανικής αισθητικής του φασόν. Πραγματικά, το ελληνικό προϊόν, η ελληνική διατροφή αξίζει πολλά παραπάνω. Και σήμερα είναι μοναδική ευκαιρία, ιδίως μιας και στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προϋσταται ένας άθρωπος πολύ ενημερωμένος για τα αγροτικά θέματα, τόσο σε εθνικό όσο και διεθνές επίπεδο.*

Τώρα είναι η ευκαιρία, αρκεί να επικρατήσει το όφελος των πολλών και όχι το ρουσφέτι. Μόνο τώρα!

*Δείτε τη συνέντευξη που μου έδωσε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης καθ. Αθανάσιος Τσαυτάρης για το video blog «Γεωργία στην Κρίση;».

Videoblog on CAP | Episode 4: Epilogue from foodpolitics on Vimeo.

Δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο protagon.gr