Ανάπτυξη σημαίνει ξέπλυμα των ανισοτήτων;

Η τοξικότητα στον δημόσιο και πολιτικό λόγο, η κοινωνική πόλωση στη βάση επίπλαστων διλημμάτων και το εμπόριο ελπίδας είναι μάλλον χαρακτηριστικά μίας οικονομίας σε κατάρρευση. Και, φυσικά, κανείς σόφρων άνθρωπος δεν τρέφει αυταπάτες σχετικά με τις εσωτερικές και εξωτερικές δυνάμεις που επιδρούν σε μία τέτοια κοινωνία. Δυνάμεις που δημιουργούν, ενισχύουν και γιγαντώνουν προβλήματα, πρωτίστως το χάσμα των ανισοτήτων.

Πράγματι, η φτώχεια, η πείνα, η βία, ο πόλεμος, το μίσος, η καταπίεση του αδύναμου από τον ισχυρό, οι ανισότητες, η περιβαλλοντική επιβάρυνση είναι καταστάσεις κατεστημένες, που ταλανίζουν δισεκατομμύρια ανθρώπους. Μερικές από αυτές, μάλιστα, επιδρούν άμεσα σε πολύ σοβαρές προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή που απειλούν ανοιχτά την ίδια την επιβίωση του ανθρώπινου είδους.

Αυτό που προκαλεί αληθινή απογοήτευση είναι η παραδοχή από έναν εν δυνάμει πρωθυπουργό “δυτικού” κράτους, που μάλιστα αυτοαποκαλείται “μεταρρυθμιστής”, πως μία κοινωνία χωρίς ανισότητες είναι αντίθετη στην ανθρώπινη φύση. Δηλαδή, ο ανατριχιαστικά κυνικός τρόπος με τον οποίο αυτός ο άνθρωπος δεν βρίσκει τον λόγο να αγωνιστούμε ενάντια σε ολες αυτές τις πληγές, που απειλούν την ίδια μας την επιβίωση.

Πρέπει, ίσως, να εκλάβουμε ως δεδομένο ότι ο ίδιος και το κοινό στο οποίο απευθύνεται δεν έχουν καμία απολύτως συναίσθηση του διαρκούς ζητούμενου μιας δημοκρατίας αλλά και της ίδιας της ανθρωπότητας. Που δεν είναι άλλο από τον περιορισμό της ανισότητας, της βίας, του μίσους, της ασχήμιας. Γιαυτό και μας καλεί να αποδεχτούμε την αδικία ως δεδομένο. Ως αναπόσπαστο κομμάτι της φύσης μας.

Αυτή ακριβώς η παραδοχή είναι μία άνευ προηγουμένου έκφραση της  εγχώριας κακιστοκρατίας, η οποία έχει βυθίσει μία ολόκληρη κοινωνία στην κατάθλιψη. Μία κακιστοκρατία που κουρελιάζει επιμελώς την έννοια της “αριστείας”, και μοιάζει να θυσιάζει το δίκαιο και την κοινή λογική στον βωμό του δόγματος “το κέρδος πάνω απ’όλα”.

Σίγουρα υπάρχουν μερικές χιλιάδες άνθρωποι που έχουν ενθουσιαστεί από τον “αναπτυξιακό” λόγο του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ΔΕΘ. Αναρρωτιέμαι αν αποτελεί το δίκαιο και η ισότητα για αυτούς ψιλά γράμματα σε μία οικονομία που χρειάζεται μεγέθυνση, επενδύσεις και ανάπτυξη;

Όπως και να έχει, και με απόλυτο σεβασμό στη διαφορετική άποψη, κάποιος οφείλει να τους ενημερώσει ότι εκεί έξω, μακρυά από τα ιδεολογικά στεγανά και τα κομματικά στρατόπεδα, η ανισότητα έχει τεράστιες επιπτώσεις στην χώρα μας και ολόκληρο τον κόσμο. Και πως ίσως έχει νόημα, ίσως αξίζει να συνεργαστούμε όλοι μαζί ώστε να την ανατρέψουμε. Διαφορετικά, δε μπορώ να φανταστώ καν τί σόι ανάπτυξη είναι αυτή η “ανάπτυξη” του Μητσοτάκη. Πιθανόν να μη μπορεί να την φανταστεί και ο ίδιος. Γιατί μία άνιση “ανάπτυξη” δεν είναι ανάπτυξη. Περισσότερο μοιάζει με μία δυστοπία τύπου Τράμπ, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για μία οικονομικά εκμηδενισμένη χώρα.

Τη στιγμή που ο κόσμος ολόκληρος αναζητά λύσεις για την ουσιαστική αλλαγή οικονομικού μοντέλου προς την βιωσιμότητα, στην Ελλάδα βιώνουμε την στροφή προς την αντίδραση και τον υπερσυντηριτισμό. Θα περίμενε κανείς από έναν “μεταρρυθμιστή” εν δυνάμει πρωθυπουργό να έχει κάνει σημαία του, τους 17 Παγκόσμιους Στόχους για την Βιωσιμότητα που έχουν τεθεί σε επίπεδο Ηνωμένων Εθνών. Να ξεδιπλώνει τη στρατηγική του για το πώς αυτοί οι Στόχοι θα χαράξουν τον οδικό χάρτη για την Ελλάδα 2030.

Αλλά φευ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με την ομιλία του στην ΔΕΘ, ουσιαστικά κουρέλιασε και τους Παγκόσμιους Στόχους. Κυρίως τον Στόχο #10, που αναφέρεται στην εξάλειψη των ανισοτήτων. Αυτόν ακριβώς αποκάλεσε “αυταπάτη”, και φτάνει να δούμε αν αποτελούν αυταπάτες και οι υπόλοιποι Παγκόσμιοι Στόχοι. Κυρίως η μηδενική φτώχεια (#1), η αξιοπρεπής εργασία (#8), η καθαρή ενέργεια (#7), το καθαρό νερό (#6), η ζωή στο νερό (#14)… Μήπως και όλα αυτά αποτελούν τροχοπέδη για τις “επενδύσεις” που φαντασιώνεται η ΝΔ, και για τους Έλληνες που “αξίζουν καλύτερα”;

Μέχρι να αποδείξει έμπρακτα ότι καταννοεί την έννοια της Βιώσιμης Ανάπτυξης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης οφείλει να αποκαταστήσει την ύβρι πως η κοινωνική ισότητα καταστρατηγεί την δημοκρατία και τα ατομικά δικαιώματα. Μπορεί η ανισότητα να αποτελεί κομμάτι της αναπτυξιακής του λογικής, όμως όχι και της ανθρώπινης φύσης.

Ας μας πει -εν τέλει- ο “αυριανός πρωθυπουργός” αν όταν ορίζει τις κοινωνικές ανισότητες ως ανθρώπινη φύση, εννοεί το ίδιο και για τις ανισότητες που δημιουργούνται λόγω φύλλου, χρώματος, ή θρησκείας. Ή αναφέρεται απλά σε αυτές που δημιουργούνται επειδή ορισμένοι έχουν γεννηθεί γόνοι πρωθυπουργών, ενώ άλλοι -οι συντριπτικά πολλοί- αρχίζουν τη ζωή τους υπό πολύ δυσμενέστερες συνθήκες.

Δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο LIFO.gr